
Đọc lại Mọi cái tên - Sự khao khát được sống và tưởng nhớ
- Người viết: VIỆT CÔNG TY CỔ PHẦN SÁCH BÁCH lúc
- Tin tức
- - 0 Bình luận
Mọi cái tên là một tiểu thuyết rất “khác” của bậc thầy văn chương Bồ Đào Nha – José Saramago. Không đa tầng ý nghĩa siêu thực như Mù lòa, không hiện thực đáng sợ như trong Hang động. Mọi cái tên đơn giản hơn rất nhiều. Một nghịch lý ở ngay tiêu đề, khi cả câu chuyện chỉ có một cái tên duy nhất. Và anh ta là José. Chỉ là một cái tên, không đầy đủ, không họ, không đệm như thế có khác nào một con người vô danh.
José là một nhân viên thư ký hạng bét đang làm trong văn phòng đăng lý trung ương. Có lẽ sự tồn tại vô nghĩa trong cuộc đời này chỉ như những xấp hồ sơ phủi bụi nằm sâu trong ngăn kéo, nơi lưu giữ thông tin của những người đã chết. José nghĩ mình cũng đã chết, hoặc chỉ như đang tồn tại trong thế giới vô nghĩa này. Có thể lắm!
Nhưng khi ta sống, dù có vô nghĩa tới mức nào đi chăng nữa thì đôi khi việc làm một thứ gì đó để cuộc sống có thêm một chút niềm tin, hi vọng níu giữ bản thân lại. José cũng không nằm ngoài quy luật đó, niềm vui duy nhất của anh là sưu tầm thông tin của những người nổi tiếng, điều anh cảm thấy có nghĩa nhất trong cuộc đời buồn thảm của mình. Và rồi vào một ngày nọ, khi thông tin về một người phụ nữ bình thường xa lạ, lọt vào tay anh.
José quyết định phá vỡ rào cản chắn quanh mình lâu nay, lao vào cuộc tìm kiếm người phụ nữ ấy. Để rồi chính cuộc sống của anh cũng bị xáo trộn, mọi quy tắc bị phá vỡ, anh trải qua những thăng trầm, cung bậc cảm xúc, qua những hỉ nộ ái ố. Những dòng chảy nghĩ suy triền miên, sự đấu tranh tư tưởng và nội tâm, nỗi dằn vặt thậm chí là cả những khát khao đương tồn tại trong bản thể của mình.
Mọi cái tên cũng giống như Hang động đơn giản là một câu chuyện ngụ ngôn trên cái nền của hiện thực tàn khốc trong xã hội, khi mà con người đánh mất đi chính bản thân mình. Nhưng Hang động chi tiết hơn, lớp lang hơn thì Mọi cái tên chỉ là sự định nghĩa lại những giá trị cuộc sống này.
Đó là khi ta học cách định nghĩa lại sự sống và cái chết. Ta điều tra họ, ta biết họ còn sống và ta tin khi còn sống hẳn họ đã từng hạnh phúc, từng mất mát, từng khổ đau và để rồi khi họ chết đi, ta chết đi, những gì còn lại phải chăng chỉ là nắm xương khô ngoài đồng nội. Hay chỉ còn lại những ký ức mỏng mảnh tựa sương khói, chỉ cần một cái phất nhẹ là mọi thứ tan đi ngay lập tức. Và rằng, những gì còn lại của người chết sẽ còn tồn tại trong người sống, khi những người còn sống tái hiện lại họ thông qua kho tàng của ký ức và hoài niệm.
Mọi cái tên ngắn gọn. Mọi cái tên chỉ có một nhân vật có tên, không có họ, gần như vô danh. Nhưng hơn cả Mọi cái tên là một cuốn sách vô cùng đáng đọc, một sự chiêm nghiệm lại về đời sống vô nghĩa này. Một khát khao thoát ra khỏi những nghịch cảnh trớ trêu của đời người. Một khao khát được sống và tưởng nhớ.
José là một nhân viên thư ký hạng bét đang làm trong văn phòng đăng lý trung ương. Có lẽ sự tồn tại vô nghĩa trong cuộc đời này chỉ như những xấp hồ sơ phủi bụi nằm sâu trong ngăn kéo, nơi lưu giữ thông tin của những người đã chết. José nghĩ mình cũng đã chết, hoặc chỉ như đang tồn tại trong thế giới vô nghĩa này. Có thể lắm!
Nhưng khi ta sống, dù có vô nghĩa tới mức nào đi chăng nữa thì đôi khi việc làm một thứ gì đó để cuộc sống có thêm một chút niềm tin, hi vọng níu giữ bản thân lại. José cũng không nằm ngoài quy luật đó, niềm vui duy nhất của anh là sưu tầm thông tin của những người nổi tiếng, điều anh cảm thấy có nghĩa nhất trong cuộc đời buồn thảm của mình. Và rồi vào một ngày nọ, khi thông tin về một người phụ nữ bình thường xa lạ, lọt vào tay anh.
Ảnh: Bách Việt
José quyết định phá vỡ rào cản chắn quanh mình lâu nay, lao vào cuộc tìm kiếm người phụ nữ ấy. Để rồi chính cuộc sống của anh cũng bị xáo trộn, mọi quy tắc bị phá vỡ, anh trải qua những thăng trầm, cung bậc cảm xúc, qua những hỉ nộ ái ố. Những dòng chảy nghĩ suy triền miên, sự đấu tranh tư tưởng và nội tâm, nỗi dằn vặt thậm chí là cả những khát khao đương tồn tại trong bản thể của mình.
Mọi cái tên cũng giống như Hang động đơn giản là một câu chuyện ngụ ngôn trên cái nền của hiện thực tàn khốc trong xã hội, khi mà con người đánh mất đi chính bản thân mình. Nhưng Hang động chi tiết hơn, lớp lang hơn thì Mọi cái tên chỉ là sự định nghĩa lại những giá trị cuộc sống này.
Đó là khi ta học cách định nghĩa lại sự sống và cái chết. Ta điều tra họ, ta biết họ còn sống và ta tin khi còn sống hẳn họ đã từng hạnh phúc, từng mất mát, từng khổ đau và để rồi khi họ chết đi, ta chết đi, những gì còn lại phải chăng chỉ là nắm xương khô ngoài đồng nội. Hay chỉ còn lại những ký ức mỏng mảnh tựa sương khói, chỉ cần một cái phất nhẹ là mọi thứ tan đi ngay lập tức. Và rằng, những gì còn lại của người chết sẽ còn tồn tại trong người sống, khi những người còn sống tái hiện lại họ thông qua kho tàng của ký ức và hoài niệm.
Mọi cái tên ngắn gọn. Mọi cái tên chỉ có một nhân vật có tên, không có họ, gần như vô danh. Nhưng hơn cả Mọi cái tên là một cuốn sách vô cùng đáng đọc, một sự chiêm nghiệm lại về đời sống vô nghĩa này. Một khát khao thoát ra khỏi những nghịch cảnh trớ trêu của đời người. Một khao khát được sống và tưởng nhớ.
Viết bình luận