Dân Dublin - Ngột ngạt, tù túng nhưng tuyệt đẹp

Ảnh: Bách Việt

Chủ đề chính mà James Joyce hướng tới trong Dân Dublin chính là sự tù túng, ngột ngạt của đô thị đang trên bờ vực sụp đổ. Những bối cảnh u ám, hiện ra cùng với những số phận éo le, sự mục ruỗng trong tâm hồn của mỗi nhân vật. James Joyce bằng sự tài tình, óc quan sát sâu sắc của mình đã khắc họa một cách chi tiết, tỉ mỉ ở mỗi phận người để lại những ám ảnh đầy suy ngẫm, trong bối cảnh lịch sử đầy gian truân của dân tộc Ireland đang bị kìm kẹp bởi ách thống trị của người Anh. Sự khắc họa ấy, có lẽ đi cùng với sự thương cảm mà ông dành cho những người sinh ra trên quê hương của mình. Dù giam mình trong cái không gian tù túng, ngột ngạt ấy, nhưng các nhân vật của ông vẫn luôn nuôi dưỡng ước mơ để thoát khỏi thực tại, một ý chí tranh đấu bền bỉ để vươn tới một cuộc sống bình lặng, tốt đẹp hơn. Sự khát khao vượt ra khỏi nghịch cảnh vừa nhân văn, vừa là điểm sáng lấp lánh trong câu chuyện này.

Phong cách văn chương của James Joyce dường như vượt ra khỏi truyền thống, chuyển mình qua chủ nghĩa hiện đại kế thừa tinh hoa cũ. Câu cú của ông gọn gàng, chính xác, đi sâu vào mô tả tâm thức của con người, để rồi từ đó là điểm tựa là bật lên hành động của họ. Ngoài ra văn chương của James Joyce còn thấm đẫm nỗi tuyệt vọng sâu sắc nhưng lại đẹp đẽ vô cùng, dằng dặc những chi tiết ẩn dụ mà có lẽ mỗi một lần đọc ta lại ngẫm ra thêm những lớp tầng ý nghĩa khác nhau.